دگی دینو دوگانه‌اند: هم آرزو، هم تهدید. مادرش، محافظی خفه‌کننده است و معشوقه‌اش، بی‌ثبات و غریبه. او نمی‌تواند به هیچ‌کدام نزدیک شود. این گریز از زن، گریز از نزدیکی و اعتماد است. موراویا زن را نه موجودی رمانتیک، بلکه آینه‌ای از درونیات مرد تصویر می‌کند. زن، نقش مکمل ندارد؛ بلکه چهره‌ای از حقیقت درونی مرد است. و برای دینو، این حقیقت، آزاردهنده است.

۳. شهر رم؛ زمینه‌ای خالی از معنا
رم در این رمان، نه شهری باستانی و باشکوه، که زمینه‌ای بی‌روح برای زندگی روزمره است. هیچ چیز در آن روح ندارد؛ همه‌چیز نمایشی و بی‌هدف. معماری، خیابان‌ها، کافه‌ها، همگی در خدمت سکوت و سرگشتگی‌اند. دینو در این شهر احساس غریبی می‌کند، چون گویی خود شهر هم دچار بحران هویت است. موراویا از رم، نمادی از دنیای پس از جنگ می‌سازد: شیک اما تهی، زنده اما خسته.

۴. گسست از جهان
دینو می‌کوشد با هنر، با عشق، با گفت‌وگو، راهی به بیرون از خود بیابد، اما نمی‌تواند. او نمی‌تواند با دیگران مرتبط شود چون خودش را باور ندارد. این گسست، گسستی فلسفی‌ست؛ انسان از معنا، از خدا، و از خود جدا شده. موراویا این جدایی را با نگاهی اگزیستانسیالیستی روایت می‌کند. دینو انسانی‌ست که دیگر به هیچ چیز متصل نیست. او آویزان از هیچ است.

۵. لحظاتی برای رهایی، هرچند کوتاه
در میانه رمان، لحظاتی هست که دینو لبخند می‌زند، حرف می‌زند، و حتی حس نزدیکی می‌کند. اما این لحظات ناپایدارند، مثل شعله‌ای کوتاه در باد. رهایی در جهان موراویا، پایدار نیست. دینو هنوز آرزو دارد، اما به تحقق آن باور ندارد. موراویا نشان می‌دهد که حتی انسان‌های پوچ‌گرا نیز امیدی پنهان دارند، هرچند باورش ندارند. دینو قربانی همین تناقض است: می‌خواهد، اما نمی‌تواند بخواهد.

۶. بیداری‌ای که راهی به بیرون ندارد
دینو در پایان نمی‌داند چه باید بکند. نه تغییر کرده، نه همان آدم قبلی‌ست. او فقط بیدار شده، اما جهان بیرون هنوز همان است. بیداری وجدان، نوعی آگاهی دردناک به پوچی‌ست. دینو نه به آرامش می‌رسد، نه به شور، بلکه به آگاهی‌ای بی‌تسکین. موراویا با پایانی باز، راه رمان را به درون خواننده می‌کشاند. آیا بیداری بدون عمل، فایده‌ای دارد؟ شاید فقط دردش را.